Met het uitbreken van de COVID-crisis kwamen vele landgenoten met de dubbele nationaliteit vast te zitten in landen als Marokko en Burundi, wat vaak aanleiding gaf tot schrijnende situaties die weken tot maanden nodig hadden om opgelost te geraken. De Belgische diplomatie deed wat ze kon, maar enkele middenveldorganisaties en de groene partijen zagen vooral een discriminatie tussen “volwaardige Belgen” en “zij met een dubbele nationaliteit”.

Voluntaristische groenen

Volgens Kamerlid Darya Safai kan een land volgens de huidige en gangbare praktijk in het internationaal recht bijstand aan zijn burgers verlenen, behalve als ze zich in een andere staat bevinden waarvan ze ook de nationaliteit bezitten. “In dit geval dus aan Belgische Marokkanen die niet meer uit Marokko vertrokken geraakten. De groene parlementsleden zagen een oplossing door het Consulair Wetboek voluntaristischer te formuleren om dezelfde rechten te garanderen. Indien een Belgische Marokkaan bij een volgende lockdown in Marokko komt vast te zitten, dan zal de Belgische overheid dezelfde inspanning moeten garanderen om hem terug te halen. Ook al beschouwt Rabat hem natuurlijk als een eigen Marokkaanse onderdaan.”

Mengen in aangelegenheden van andere landen

Kamerlid Theo Francken reageert afwijzend. “Dit wetsvoorstel zet het belangrijke principe van non-interferentie op de helling. Het Verdrag van Den Haag bepaalt duidelijk dat een staat niet diplomatiek mag optreden ten gunste van een van zijn onderdanen indien er daarbij wordt ingegaan tegen een andere staat waarvan die persoon ook een onderdaan is.”

Francken vreest dat andere landen het België kwalijk zullen nemen indien het zich mengt in interne aangelegenheden. “Ik wil mijn collega’s eraan herinneren dat het principe van non-interferentie ook een bescherming voor ons betekent. We zullen moeilijker kunnen protesteren als andere landen hetzelfde beginnen te doen bij ons. Tot slot lijkt het weinig waarschijnlijk dat landen als Marokko zich ook maar iets zullen aantrekken van deze wetswijziging. In kort, we hollen onze eigen soevereiniteit verder uit, vergroten enkel onze juridische aansprakelijkheid en lossen het probleem niet eens op... Dit wetsvoorstel is vooral goedkoop scoren bij de eigen PS-Ecolo-achterban.”